Tinnitus is het waarnemen van geluid in de oren of het hoofd zonder dat er een externe geluidsbron is. Het geluid kan variëren van een zacht geruis, suizen, fluiten, brommen, of zoemen tot een hard, aanhoudend geluid. Tinnitus is geen ziekte op zich, maar een symptoom van een onderliggend probleem in het gehoorsysteem of de omliggende structuren. Het kan zeer hinderlijk zijn en de kwaliteit van leven beïnvloeden, vooral als het gepaard gaat met gehoorverlies of als het constant aanwezig is.
De belangrijkste symptomen van tinnitus zijn het waarnemen van geluiden zoals suizen, fluiten, of brommen, die alleen door de persoon zelf worden gehoord. Deze geluiden kunnen in één oor, beide oren, of in het hoofd worden waargenomen en kunnen variëren in toonhoogte en intensiteit. Tinnitus kan continu aanwezig zijn of intermitterend optreden, en het kan erger worden in stille omgevingen of tijdens stressvolle periodes. In sommige gevallen kan tinnitus gepaard gaan met gehoorverlies, duizeligheid, of druk in de oren.
De oorzaken van tinnitus zijn divers en kunnen variëren van gehoorverlies tot medische aandoeningen. Een veelvoorkomende oorzaak is beschadiging van de haarcellen in het binnenoor, die geluidssignalen naar de hersenen sturen. Deze beschadiging kan worden veroorzaakt door langdurige blootstelling aan luid geluid, zoals bij het werken in een lawaaierige omgeving of het luisteren naar harde muziek. Andere oorzaken zijn ouderdomsgehoorverlies (presbycusis), oorinfecties, of opstopping van oorsmeer, die de gehoorgang blokkeren.
Tinnitus kan ook worden veroorzaakt door medicatie die schadelijk is voor het oor (ototoxische medicatie), zoals bepaalde antibiotica, chemotherapie, of hoge doses aspirine. Neurologische aandoeningen zoals multiple sclerose of hoofd- en nekletsel kunnen ook tinnitus veroorzaken. Daarnaast kan stress en angst tinnitus verergeren, en in sommige gevallen kunnen hart- en vaatziekten, zoals hoge bloeddruk of atherosclerose, bijdragen aan het ontstaan van tinnitus.
Bepaalde risicogroepen zijn vatbaarder voor tinnitus. Dit zijn onder andere mensen die regelmatig aan hard geluid worden blootgesteld, zoals muzikanten, bouwvakkers, of militairen, en ouderen, bij wie gehoorverlies vaker voorkomt. Mensen met een voorgeschiedenis van ooraandoeningen, zoals oorontstekingen of middenoorproblemen, en mensen die bepaalde medicijnen gebruiken, lopen ook een verhoogd risico.
De behandeling van tinnitus richt zich op het beheersen van de symptomen en het verbeteren van de kwaliteit van leven, aangezien er vaak geen volledige genezing mogelijk is. Hoorapparaten kunnen nuttig zijn voor mensen met gehoorverlies, omdat ze het omgevingsgeluid versterken en de aandacht van de tinnitus afleiden. Tinnitus retraining therapie (TRT) en cognitieve gedragstherapie (CGT) zijn behandelingen die helpen om de perceptie van tinnitus te veranderen en de emotionele reactie erop te verminderen. Deze therapieën kunnen stress verminderen en leren omgaan met tinnitus.
Andere benaderingen zijn geluidsverrijking, waarbij zachte achtergrondgeluiden worden gebruikt om de tinnitus te maskeren, en het vermijden van stilte, wat de perceptie van tinnitus kan versterken. Medicatie kan soms worden voorgeschreven om onderliggende oorzaken, zoals angst of depressie, te behandelen, maar er zijn geen medicijnen die tinnitus rechtstreeks kunnen genezen.
Preventie van tinnitus omvat het beschermen van het gehoor door het vermijden van blootstelling aan hard geluid of het dragen van gehoorbescherming in lawaaierige omgevingen. Het is ook belangrijk om het gebruik van ototoxische medicijnen te minimaliseren en de gezondheid van het cardiovasculaire systeem te behouden, aangezien hart- en vaatziekten kunnen bijdragen aan tinnitus.
Als je last hebt van tinnitus, vooral als het plotseling optreedt, aanhoudt, of gepaard gaat met andere symptomen zoals gehoorverlies, duizeligheid, of druk in de oren, is het belangrijk om medische hulp te zoeken. Een arts kan helpen om de onderliggende oorzaak te identificeren en een behandelplan opstellen om de symptomen te beheersen en de impact op je dagelijks leven te verminderen.